“Mavi Balina” ve “Momo” dünyada barışçıl yaşamı sabote ediyor

Dijital Bağımlılıkla Mücadele Derneği Genel Başkanı ve Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tuncay DİLCİ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mavi Balina ve Momo gibi şiddet içerikli sanal oyunların dünya genelinde ciddi sorunlara yol açtığını söyledi.

Bu tür sanal tuzakların sebep olabileceği olumsuz sonuçların önüne geçebilmek için ailelerin çocuklarıyla güven temelli ilişkilere yönelmeleri gerektiğini ifade eden Dilci, şunları kaydetti:

Mavi Balina ve Momo, internet üzerinden ciddi sorunsallık teşkil eden ve çocuklarımızın hayatlarına kadar mal olabilecek sorunlar çıkarmaktadır. Nedeni, amacı, kökeni tam net belli olmamakla beraber Mavi Balina daha önce Rusya’da 12-14 yaş arası çocukları hedef alırken Momo da aynı yaş grubu çocukları hedef almaktadır. Güney Amerika ve Latin Amerika üzerinden dünyaya serpiştirilen, farklı farklı IP adresleri olduğu için çok takip edilemeyen, gerekli önlemler alınma konusunda yetersiz kalınan bir durum.

Bu tür oyunları tasarlayanların normal bir kişiliğe sahip olduklarını söylemek çok zor

Bu oyunlardan sadece Türkiye’nin değil birçok ülkenin de muzdarip olduğunu ve bu tür sanal kurucularının normal bir kişiliğe sahip olmadıklarını vurgulayan Dilci, şöyle devam etti:

Gerek Mavi Balina gerek Momo gibi birtakım korkunç hayal ürünü oyunların altında, resimleme yoluyla çocuklarda korku ve infial yaratarak, duygu tahribatı oluşturarak, birtakım travmatik etkilerle, hipnotik tekniklerle, sistematik şekilde çocuğun davranışlarında farklı bir eyleme ve kötü sonuca ulaşabilecek yönlendirme çabası yatmaktadır. Bunu yapanların normal olduğu söylenemez. 2016’da sadece 4 ay içerisinde Rusya’da Mavi Balina’dan ölen çocuk sayısı 130. Bizim ülkemizde de bu sayı 35-40’ların üzerinde. Dolayısıyla gelecekte oluşabilecek tehlikelere karşı önlemler alınması elzemdir. Bu konuda ailelerin bilinçlendirilmesine ihtiyaç var. Ailelerin bu konuda güven temelli ilişkilere yönelmesi, çocuklarla sağlıklı bir iletişim kurmaları, bu iletişim doğrultusunda çocuk isterse korku dolu isterse suçlu olsun aileleriyle bunu rahatlıkla paylaşabilecek bir noktaya gelmeleri şart. Dünyada birçok sapkınlık içeren örgütler, yapılanmalar ve teşkilatlanmalar var. Sağlıklı nesilleri tahrip ederek Evangelist bir mantığa da hizmet edebilirler. Bunlar, dünya toplumundaki barışçıl yaşamı sabote ederek bundan haz duyan psikopati bir davranış olabilir. Bu oyunlar son derece sistematik kurgulanmış toplumsal dimağları zehirleyerek onları intihara sürükleyen, insanların yaşam kalitesini düşüren ve toplum içerisinde infial ve kaos yaratabilecek bir yaklaşımın ürünüdür. Dolayısıyla 2 şeyden şüphelenebiliriz. Bunlardan biri sistematik kurgulanmış faaliyetler olabilir. Diğeri de bu tip oyunların kurucuları bunlardan haz alan ve bu tür faaliyetlerden doyum sağlayan psikopati bir kişilik olarak karşımıza çıkabilir. Geleneksel otantik oyunlara dönüşün gerçekleşmesi gerekmektedir, aksi taktirde bu oyunlar unultuduğunda şu anki nesil dijital oyunlara teslim edilecektir.

 

Mavi Balina oyunundan kurtulanlar anlatıyor:

Hindistan’ın güney doğusundaki Karaikal şehrinde yaşayan 22 yaşındaki Alexander isimli bir kişi de, intihar oyunundan kardeşinin durumdan haberdar olarak polise haber vermesi ile kurtuldu. 22 yaşındaki genç adam, Mavi Balina oyunu ile WhatsApp mesajlaşma programı üzerinden kendisine yollanan bir link aracılığı ile tanıştığını açıklayarak şunları söyledi:

Mavi Balina telefona indirilen bir uygulama değil. Oyun, link aracılığı ile kişilerin bir yönetici tarafından yönlendirilmesi ile oynanıyor. Yönetici tarafından verilen görevlerin, gece yarısından sonra saat 02:00’da gerçekleştirilmesi isteniyor. İlk birkaç gün kişisel bilgilerin ve fotoğrafların paylaşılmasından oluşuyor ve bunlar yönetici tarafından toplanıyor.

www.bbc.com

Alexander, 50 aşamadan oluşan sürecin en ünlü görevlerinden birini yerine getirdiğini de anlatıyor:

Akkaraivattam mezarlığına da gece yarısı gibi gittim ve burada bir selfie çekerek sosyal medyada bu fotoğrafı paylaştım. Her gün yalnız başıma korku filmleri izlemek zorundaydım ki bunun da amacı kurbanların korku içinde yaşamasını sağlamaktı. Bu tam anlamıyla bir sanal ölüm tuzağı… Çok acı verici bir tecrübe. Oyuna katıldıktan sonra insanlarla konuşmayı bıraktım ve odama kapandım. Oyundan çıkmak istesem de başaramadım.

www.bbc.com

NDTV isimli yayın kuruluşunun haberine göre, Alexander, polis evine geldiği sırada koluna bıçakla balina kazımak üzereydi.

“Eğer tamamlamazsam annem ölecekti…”

Ölümlü vakaların son aylarda giderek arttığı Hindistan’da, 17 yaşındaki bir kız göle atlayarak intihar etmek üzere iken kurtarıldı. Oyuna telefonu aracılığı ile katıldığını ifade eden kız, güvenlik görevlilerine “son aşamayı” yerine getirmek üzere olduğunu da söyledi. Genç kızın, kendisini kurtaran polis memuruna, “Eğer görevi tamamlamazsam annem ölecekti” dediği belirtildi.

Temmuz ayı içerisinde 14 yaşındaki Manpreet Singh isimli bir Hintli çocuk da Mavi Balina isimli oyunu oynadığını arkadaşlarına söyledikten birkaç gün sonra intihar etmişti.

“Oyunun sonu, zamanın doldu…”

2015 yılında Rusya’da başlayan akımın kurbanları çoğunlukla “daha kolay yönlendirilebilir” 18 yaş altı gençlerden oluşuyordu. Ancak yıllar içinde vakaların yaş aralığı da değişmeye başladı. Haziran ayı içinde Arjantin’de kendisini bir su tankının üzerinden atmak isterken kurtarılan kişi 22 yaşında bir anneydi. Genç kadının kendisini kurtaran polislere, Mavi Balina oyununu oynadığını söylediği aktarıldı. 22 yaşındaki Arjantinli annenin intihara kalkışmadan önce, “Oyunun sonu, zamanın doldu” isimli bir mesaj aldığını söylediği de ifade edildi.

Oyunun kurucusu, kurbanlarını ‘biyolojik atıklar’ olarak tanımlıyor…

Oyunun kurucusu 22 yaşındaki Philipp Budeikin, Rusya’da çıkarıldığı mahkeme tarafından 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak en az 15 intihar vakası ile ilişkilendirilen Budeikin’e verilen bu ceza Rus kamuoyunda tartışma yarattı. 2016 yılı Kasım ayında tutuklanan, Budeikin, duruşmalardan birinde, toplumda temizlik yaptığını söyleyerek, kurbanlarını “biyolojik atıklar” olarak tanımlamıştı.

Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, çocuk ve gençlerin ölümüne neden olan Mavi Balina ve Momo gibi oyunlar hakkında uyarılarda bulundu…

Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, bahse konu oyunlar hakkında şöyle dedi:

Mavi Balina ya da Momo gibi çeşitli oyun tabir edilen yazılımlar aslında bir oyun değildir. Bunlar çeşitli kişilerin, kuruluşların gençler ve çocuklar üzerinde uyguladığı bir siber saldırıdır.

Bakan Selçuk, Samsun’daki temasları kapsamında Atakum Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ni ziyaret etti. Ziyaretinde, “Ata” marka ile deterjan üretimi yapılan okulda öğrencilerle bir araya gelen Selçuk, üretim aşamalarını inceledi. Okul çıkışında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Bakan Selçuk, Mavi Balina ve Momo gibi sanal tehditlerle ilgili soru üzerine, son günlerde toplumun dikkatini çekecek şekilde üzücü olaylarla karşılaşıldığını anımsattı.

– “Zamanı gelince kamuoyu ile paylaşacağız…”

Mavi Balina ve Momo’nun oyun değil, çocuklar ve gençlere yönelik bir siber saldırı olduğunu ifade eden Selçuk, şöyle konuştu:

Bu konuda Milli Eğitim Bakanlığı olarak diğer bakanlıklarımızla birlikte başlattığımız bazı çalışmalar var. Zamanı gelince kamuoyu ile paylaşacağız. Şu sıra bazı açıklamaları yapmakta da fayda var. Mavi Balina ya da Momo gibi çeşitli oyun tabir edilen yazılımlar aslında bir oyun değildir. Bunlar çeşitli kişilerin, kuruluşların gençler ve çocuklar üzerinde uyguladığı bir siber saldırıdır. Çocukların dijital konulardaki ihtiyaçlarını ya da oyun ihtiyaçlarını istismar eden, çocuklara bir şekilde zarar vererek toplumların zarar görmesine, dejenere olmasına yol açmaya çalışan maksatlı kişiler.

Bakan Ziya Selçuk, konuyla ilgili birçok tedbirin alınabileceğini ancak en büyük görevin ailelere düştüğünün altını çizerek, “Bunun elbette polisiye tedbirleri, hukuki tedbirleri, mevzuat tedbirleri vardır. Fakat bu mesele sadece bu çözümlerle veya bu bakış açısıyla ele alınmamalı.” diye konuştu.

– “Dijital oyunları problem olarak görürsek çağın eğilimlerini gözden kaçırırız…”

Konunun eğitimsel, sosyal, psikolojik yönleriyle de dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Selçuk, şöyle devam etti:

Biz dijital oyunları bir problem olarak görürsek çağın eğilimlerini de gözden kaçırmış oluruz. Bunlar ihtiyaçtır. Tıpkı bir bıçak gibi iyiye kullanırsanız iyiye hizmet eder, kötüye kullanırsanız kötüye hizmet eder. Çocuklarımızın ruh sağlığına zarar vermeyecek, çocuklarımızın gelişimlerini sekteye uğratmayacak oyunlarla ilgili de çalışmaları ve çabaları destekliyoruz. Bu çabalardan bir tanesi de çocuklarda atletizm ruhunu geliştirecek sağlıklı bir yarışmayı besleyecek e-spor ve benzeri bir takım çalışmalardır. Önümüzdeki günlerde dikkatle ele almak şartıyla bu tür oyunları da çocuklarımıza nasıl ulaştıracağımız, ne şekilde paylaşımda bulunacağımızı da kamuoyu ile paylaşacağız.

– “Bu, toplum olarak omuzlamamız gereken bir konu…”

Ailelere seslenen Selçuk, şunları kaydetti:

Anne babalar, çocuklarının ihtiyaçlarını hassasiyetle dikkate almalı. Yalnız kaldıklarında, problemleri çözemediklerinde, sessiz bir şekilde feryat ettiklerinde neler yapılabileceği konusunda rehber öğretmenlerimizle, psikologlarımızla uzmanlarımızla birebir iletişimde olsunlar. Aksi takdirde bir çocuk eğer açık kapı bulamazsa, rahatlayacağı bir yol bulamazsa bu tür işlere yönelmektedir. Bu yönelimin ortadan kaldırılabilmesi de başta sevgili öğretmenlerimiz olmak üzere ailelerin, anne babaların ve bütün uzmanların ortak çabasıyla olur. Bu bir uzmana ya da mevzuata yöneltilebilecek bir konu değildir. Bu, toplum olarak hep birlikte omuzlamamız gereken bir konu. Bundan dolayı önümüzdeki süreçte bahsettiğim bütün açılardan bakarak bu problemleri azaltmak ve ortadan yok etmek için elimizden geleni yaptığımızın bilinmesini isterim.

 

Kaynak: 
AA, cumhuriyet.com.tr, bbc.com.tr