Nurettin Topçu, Çağdaş Türk-İslâm düşüncesinin felsefe, sosyoloji, psikoloji, ahlâk, estetik, medeniyet tarihi ve tasavvuf gibi alanlarını kapsayan geniş bir entellektüel çerçevede düşünen ve üreten idealist bir düşünürüdür. Son derece mütevazı ve kanaatkâr bir yaşayışa sahip olan Topçu, kendi iç âleminde başı dik, ruhu isyana hazır, maddî ve manevî her türlü saldırıya kafa tutmaya kararlı, inancına ve idealine bütün varlığını adamış, doğru bildiği yoldan hiç şaşmamış bir ahlak adamıdır. İradesiyle her türlü din ve ahlak dışı hegemonyaya karşı koymak suretiyle aksiyoner bir Müslüman ve aksiyonist bir filozof olarak yaşamış ve yakalandığı pankreas kanseri sebebiyle 10 Temmuz 1975 yılında 66 yaşındayken vefat etmiştir.

Nurettin Topçu kimdir?

Bu soruyu ancak onu tanıyan ve sevenlerin sıraladığı şu ifadelerle cevaplayabiliriz.

Nurettin Topçu, ahlâkı baş tâcı ve dünya görüşünün hareket noktası yapmış bir ahlâk teorisyeni; Orijinal görüşleri ve yaklaşımları olan bir filozof; Dinî, millî ve insanî bir eğitimin hasretini çeken idealist bir eğitimci; Bir Anadolu Milliyetçisi; Pozitivizme karşı metafizikle, materyalizme karşı İslâm sosyalizmiyle muhalefet eden bir Anadolu Sosyalisti; Batı düşüncesinin mistisizmini İslâm tasavvufu ile harmanlamış bir mistik ve çağdaş bir derviş; Toplumsal sorgulamalarını “insan” ve “insanlık” değeri adına yapan bir ilim adamı; Konformizmi ve modernizmi reddeden ızdırabı, çileyi, mücadeleyi, isyanı hareket noktası kılan bir idealisttir.

Topçu, realist insan diye adlandırdığı ve içinde yaşadığı dünyanın tesirlerine karşı cepheden mücadeleyi asla göze alamayan fakat bunlara kendince yenilmemesini de bilen kurnazların ahlakına isyan eden bir idealisttir. Ona göre bu tipler, zaferi aldatmakta arar, menfaatlerine bakarlar. Bunlar asla kendileriyle, kendi vicdanlarıyla baş başa kalamazlar; çünkü kendilerine güvenleri yoktur ve bizzat kendilerinden korkarlar. Bunların temsil ettiği realist ahlâk ise, hayat mücadelesinin çetin olduğunu ve çoğu zaman da menfaat getirmediğini dolayısıyla hayat ve huzurumuza mal olabilecek bir mücadeleyi göze almaktansa, hayatla barışmak ve uzlaşmak gerektiğini vurgular. Topçu’ya göre bu ahlâkın modeli, Yahudi tüccar zihniyeti ile pragmatist Amerikan felsefesidir.

Elinizdeki bu kitap, Nurettin Topçu’yu ve onun idealist ahlak düşüncesinin mihenk noktası olan irade görüşünü ayrıntılı bir şekilde ortaya koymayı amaçlayan bir Yüksek Lisans felsefe tezinden üretilmiştir. 2011 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü İslam Felsefesi Anabilim Dalı bünyesinde ve danışmanım Prof. Dr. İbrahim EMİROĞLU rehberliğinde hazırladığım bu çalışma ilk kez 2017 yılında Çıra yayınlarından çıkmıştı. Birinci baskısı tükenen kitabımızı, revize ederek 2. baskıyla sizlere ulaştırmanın mutluluğunu yaşamaktayım. Bu vesileyle kitabın etkili ve aranan bir eser olarak ortaya çıkmasında en büyük pay sahibi olan kıymetli hocam Prof. Dr. İbrahim EMİROĞLU’na ve bu çalışmanın ortaya çıktığı yıllarda benden maddi ve mânevi desteğini esirgemeyen ve beni aylarca evinde misafir eden kıymetli dostum, abim Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan Şemseddin YAĞMUR’a minnettar olduğumu bildirmek istiyorum. Ayrıca kitabın yayınlanmasında emeği geçen Çıra Yayınları hak sahibi Davut Güler Beyefendiye, Hasan Güler Bey’e, İsmail Doğu’ya ve tüm Çıra Yayınları ekibine teşekkür ediyorum. Gayret bizden tevfik yüce Allah’tandır.